Oι γονείς παιδιών προσχολικής ηλικίας ανησυχούν για τη σωστή μόρφωση των παιδιών τους και αναρωτιούνται ποια είναι η κατάλληλη ηλικία κατά την οποία αυτά μπορούν να ξεκινήσουν να μαθαίνουν μια ξένη γλώσσα. O φόβος ότι το μικρό παιδί, που δεν ξέρει ακόμη τη δική του γλώσσα,  θα μπερδευτεί ξεκινώντας την ξένη, δεν είναι καινούργιος και δεν απασχολεί μόνο γονείς, παιδαγωγούς, εκπαιδευτικούς αλλά και ερευνητικούς φορείς. Παλαιοτέρα  αρκετοί θεωρούσαν ότι η δεύτερη γλώσσα προκαλεί σύγχυση στα μικρά παιδιά και επηρεάζει τη γλωσσική και νοητική τους ανάπτυξη. Αυτή η αντίληψη άλλαξε  όταν οι σημαντικές έρευνες, βασισμένες σε πειράματα και παρατήρηση των εκδηλώσεων της σχολικής ζωής, έδειξαν πως οι δίγλωσσοι μαθητές υπερτερούν έναντι των μονόγλωσσων (Peal and Lambert, 1962).  

​

 Μελέτες  επικεντρώθηκαν στα δίγλωσσα παιδιά. Μελετήθηκαν  περιβάλλοντα στα οποία οι γονείς διαφορετικών εθνοτήτων,  επέλεξαν να επικοινωνούν με το παιδί τους σε μια συγκεκριμένη γλώσσα και παρέμειναν σταθεροί σε αυτή την επιλογή. Ο πατέρας λόγου χάρη χρησιμοποιεί την Ελληνική και η μαμά την Αγγλική. O στόχος  σε αυτά τα περιβάλλοντα είναι να επικοινωνεί  το παιδί από πολύ νωρίς και στις δύο γλώσσες και πάντα με σταθερό τρόπο. Για παράδειγμα ελληνικά με τον μπαμπά, αγγλικά με τη μαμά. Τελικά το παιδί επιλέγει τη «μητρική» του γλώσσα με βάση αυτό που ακούει πιο συχνά και αισθάνεται πιο φυσικό.  

​

Η μελέτη της γλωσσικής ανάπτυξης  των παιδιών που ανατράφηκαν σε δίγλωσσα περιβάλλοντα δείχνει ότι κάποια προβλήματα που εμφανίζονται στην νηπιακή ηλικία, πριν αρχίσει να μιλάει το παιδί,  εξαφανίζονται μετά την ηλικία των 36 μηνών και τα παιδιά μπορούν να επικοινωνούν σε δύο γλωσσικούς κώδικες με την ίδια ευκολία (Baker,2000). Τελικά φαίνεται ότι υπάρχει θετική επίδραση της ξένης γλώσσας στη μητρική καθώς αυτή όχι μόνο δεν εμποδίζει τη γλωσσική ανάπτυξη των μικρών παιδιών αλλά αντίθετα την ενισχύει (Kecskes & Papp, 2000).  Ο Dr. Bialystok,  διαβεβαιώνει ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να υποστηρίζει τον μύθο ότι η μάθηση ξένης γλώσσας στην πρώιμη ηλικία δημιουργεί  εμπλοκή ή μαθησιακές δυσκολίες. Αντιθέτως μαθητές που μαθαίνουν νωρίς μια  ξένη γλώσσα σημειώνουν υψηλές επιδόσεις σε ψυχολογικές δοκιμασίες σχεδιασμένες να ελέγξουν την νοητική τους δεξιοτεχνία. Τα ευρήματά δοκιμασιών όπως το “Stroop test”  και το “Simon task” που θέτουν στα παιδιά αντιθετικές πληροφορίες και τα ζητούν να επεξεργαστούν αντιθετικές νοητικές πληροφορίες και δημοσιεύτηκαν στο  Canadian Journal of Experimental Psychology δείχνουν ότι τα δίγλωσσα παιδιά συστηματικά ξεπερνούν σε σκορ  τα μονόγλωσσα ακόμα και σε  μαθηματικές και λογικές δεξιότητες. 

 

Αναμφίβολα και οι πιο διστακτικοί γονείς γνωρίζουν ότι η διαδικασία μάθησης ξεκινά με τη γέννηση του  παιδιού, συνεχίζεται όταν αυτό  γραφτεί στην πρώτη τάξη και συνεχίζεται σε όλη του τη ζωή. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε όμως είναι ότι, σύμφωνα με τους ειδικούς, ο εγκέφαλος του παιδιού από το δεύτερο μέχρι το τρίτο έτος είναι κυριολεκτικά σφουγγάρι  και ότι το παιδί απορροφά τις γλώσσες αρκεί να του μιλάμε αργά και καθαρά και με πολλές επαναλήψεις. Η άτυπη εισαγωγή στη ξένη γλώσσα όταν γίνεται μέσα από ιστορίες, τραγούδια, ποιήματα και ρίμες   βοηθά το παιδί να αναπτύξει  ακούσια δεξιότητες ακρόασης, συντονισμού, ρυθμού, προφοράς και δομής της γλώσσας καθώς  χαίρεται,  τραγουδά και επαναλαμβάνει. Το παιδί λατρεύει τους ήχους, τις  ρίμες, τη μουσική, το καινούργιο και άρα δεν  είναι πολύ νωρίς να το εκθέσουμε  στη ξένη γλώσσα από το τρίτο χρόνο της ζωής του. Η ταχύτητα, η ευκολία μάθησης και η ικανότητα μίμησης της σωστής άρθρωσης βοηθούν  τη φωνολογική επίγνωση και την ανάπτυξη της ομιλίας του μικρού  παιδιού  και συμβάλλουν μοναδικά στην  απόκτηση υπέροχης προφοράς των λέξεων που μαθαίνει το παιδί. Εξάλλου τα δίγλωσσα περιβάλλοντα το έχουν αποδείξει.  

​

Βέβαια οι γονείς ανησυχούν ότι η γνώση των Αγγλικών τους και κυρίως η προφορά τους δεν είναι αρκετά καλή. Δεν θα πρέπει όμως να ανησυχούν διότι  οι γονείς καλούνται να επαναλαμβάνουν αυτό που ακούν μέσα από το υλικό στο οποίο τους παραπέμπουμε. Οι γονείς «μαθαίνουν» και βελτιώνουν  ταυτόχρονα τη προφορά τους κάνοντας ακριβώς το ίδιο που ζητάμε να κάνουν τα νήπια και τα μικρά παιδιά. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν και  σίγουρα  ο καθένας θα δημιουργήσει τη δική του με βάση τις ανάγκες και τις πεποιθήσεις τους. 

​

Recommended reading or watching. 

• www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22750568 Adult Brain Grows with Language Learning, the journal NeuroImage, on brain growth and brain elasticity when learning a foreign language. 

 

• Clawson, Mellisa A. Play of language-minority children in an early childhood setting.  American Psychological Association