top of page

ΑΓΓΛΙΚΑ  ΑΠΟ  ΤΗΝ  ΚΟΥΝΙΑ.

Είναι γνωστό ότι ο εγκέφαλος του παιδιού επηρεάζεται από τις πρώτες εμπειρίες των καθημερινών στιγμών. Το μικρό παιδί αντιδρά στους καινούργιους ήχους, στα ακούσματα της γλώσσας, στις νέες λέξεις και τα προσλαμβάνει με ενδιαφέρον και ευκολία. Μιμείται επιτονισμούς, γλωσσικές συμπεριφορές και στοιχεία, πειραματίζεται και μαθαίνει επαναλαμβάνοντας φράσεις ή λέξεις στη μητρική ή την ξένη γλώσσα που ακούει.

 

Όλοι γνωρίζουμε ότι η μαθησιακή υποστήριξη ξεκινά πολύ πριν την επίσημη είσοδο των παιδιών στο σχολικό σύστημα εκπαίδευσης. Οι πληροφορίες που το παιδί παίρνει για το φυσικό, πολιτισμικό και κοινωνικό περιβάλλον εξαρτώνται από τα ερεθίσματα που παρέχει η οικογένεια και το περιβάλλον του και από τη διαπαιδαγώγηση που ο γονέας δίνει με βάση τις ατομικές του εμπειρίες. Αυτό που επισημαίνει το Baby Steps in English εδώ είναι ότι όσο νωρίτερα ξεκινά η εμβάπτιση στην ξένη γλώσσα, τόσο καλύτερα ανταποκρίνεται το παιδί σε αυτή τη δραστηριότητα, αρκεί αυτή να είναι συστηματική, να αντιμετωπίζεται σαν παιχνίδι και να είναι προσαρμοσμένη στα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες του μικρού παιδιού. «Η εμβάπτιση στην ξένη γλώσσα σε πρώιμη ηλικία προσφέρει πολύτιμες γλωσσικές και διαπολιτισμικές εμπειρίες που μπορεί να παίξουν ευεργετικό ρόλο στην πνευματική, κοινωνική, πολιτισμική, συναισθηματική, γλωσσική και προσωπική ανάπτυξη των παιδιών». Οδηγός διγλωσσίας για γονείς και δασκάλους, Baker 2000, Clevedon: Multilingual Matters.

 

Έρευνες κατέγραψαν ότι η ικανότητα του παιδιού να ακούει καινούργιους ήχους και να τους ξεχωρίζει κορυφώνεται στους 9 πρώτους μήνες και παραμένει πολύ ισχυρή μέχρι το δεύτερο έτος της ηλικίας του. Το παιδί μέχρι τα 3 του χρόνια κτίζει την προσωπικότητά του και τον τρόπο που βλέπει τον κόσμο. Και ενώ το άκουσμα των ήχων έχει χάσει κάτι από την οξύτητά του, η δομή και το λεξιλόγιο της ξένης γλώσσας, μπορούν να κατακτηθούν τόσο εύκολα και αυθόρμητα όσο και η πρώτη. Σε αυτό το στάδιο τα μικρά παιδιά θυμίζουν τα σφουγγάρια αφού απορροφούν και συγκρατούν πράγματα πανεύκολα και κάθε απασχόληση στο σπίτι ή έξω από αυτό είναι καθημερινά μια νέα μαθησιακή εμπειρία.

 

Έως τον όγδοο χρόνο της ζωής του το παιδί έχει αποκτήσει τις γλωσσικές του συνήθειες στη μητρική γλώσσα. Μετά από αυτήν την ηλικία η μάθηση ξένης γλώσσας αρχίζει να λειτουργεί μέσα από νοητικές διαδικασίες. Αναλύει και συγκρίνει την ξένη γλώσσα με τη μητρική, γεγονός που λειτουργεί ανασταλτικά στην αυθόρμητη εκμάθησή της. Έρευνες υποστηρίζουν ότι μετά τον ένατο χρόνο, η μητρική γλώσσα αποτελεί το μοναδικό μέσο έκφρασης και σκέψης και λειτουργεί ασυνείδητα ως ένα «αμυντικό» σύστημα που ορθώνεται σαν τείχος στην παρουσία της ξένης γλώσσας. Βέβαια όσο ωριμάζει το παιδί στρατολογεί άλλες δεξιότητες που υποβοηθούν και ενισχύουν τη μάθηση. Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι ο ενήλικας θα μάθει μια ξένη γλώσσα με κόπο. Οι μετανάστες χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια για να μάθουν τη γλώσσα της νέας χώρας. Δεν συμβαίνει το ίδιο με τα παιδιά μεταναστών προσχολικής ηλικίας που μαθαίνουν άμεσα τη γλώσσα. Το μικρό παιδί μαθαίνει σχεδόν αυθόρμητα γιατί ξεχωρίζει ήχους εύκολα και τους επαναλαμβάνει καθαρά κάτι που ο ενήλικας δυσκολεύεται να κάνει.

 

Σήμερα ο επιστημονικός κόσμος επιβεβαιώνει αυτό που γνωρίζαμε πάντα· ότι δηλαδή «στην πρώιμη ηλικία η εκμάθηση της μητρικής αλλά και των άλλων γλωσσών είναι εύκολη αφού ενεργοποιείται ο φυσικός μηχανισμός κατάκτησης γλωσσών που διαθέτουν τα παιδιά αυτής της ηλικίας» (Johnson & Newport, 1989).

ΞΕΚΙΝΑΜΕ ΑΓΓΛΙΚΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΟΤΙ:

  • Είναι διασκεδαστικό, χαρακτηρίζει δημιουργική απασχόληση και θέτει τα θεμέλια για τη μετέπειτα μάθηση. Εξάλλου, η μαθησιακή υποστήριξη ξεκινά πολύ πριν από την επίσημη είσοδο των παιδιών στο σχολικό σύστημα εκπαίδευσης.

  • Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι δεκτικά και επωφελούνται από την πρώιμη εισαγωγή σε νέο γλωσσικό περιβάλλον. Η εκμάθηση μίας ξένης γλώσσας που ξεκινάει από τη βρεφική ηλικία κατακτιέται ευκολότερα και σε ικανοποιητικότερο βαθμό απ’ ότι αν ξεκινήσει στο όγδοο έτος του παιδιού. Κατά την Patricia Kuhl, γλωσσολόγο, «ένα βρέφος έχει τη δυνατότητα να μάθει οποιαδήποτε από τις γλώσσες του κόσμου ταυτόχρονα με τη μητρική του και με παρόμοιο τρόπο. Όσο πιο νωρίς εμπλέκεται το παιδί στην εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας, τόσο πιο φυσικό είναι για αυτό να καταλάβει και να μιλήσει τη γλώσσα». Σε αυτό το συμπέρασμα οδηγήθηκε στηριζόμενη στη μέθοδο ERPs, με μετρήσεις του εγκεφάλου σε μορφή ηλεκτροφυσιολογιών τομογραφιών.

  • Οι γονείς μπορούν να προσφέρουν νέες μαθησιακές εμπειρίες κατά τη διάρκεια καθημερινών τυπικών απασχολήσεων εντός ή εκτός σπιτιού.

  • Η εμβάπτιση στην ξένη γλώσσα όταν δίνεται ζωντανά με μορφή παιχνιδιού, παραμυθιού, κουκλοθέατρου, ζωγραφικής, κίνησης και τραγουδιού εξασφαλίζει ευχέρεια στη μετέπειτα επίσημη εισαγωγή στη μάθηση. Τα παιδιά εύκολα μαθαίνουν και άλλες γλώσσες στο μέλλον και αναπτύσσουν γλωσσικές, συναισθηματικές, ψυχοκινητικές, γνωστικές και κοινωνικές δεξιότητες. Η Jeanette Vos, συγγραφέας του βιβλίου The Learning Revolution, μελέτησε την ανάπτυξη του εγκεφάλου και υποστηρίζει κάτι που πάντα γνώριζαν οι εκπαιδευτικοί ξένων γλωσσών, ότι «όσο πιο νωρίς εμπλέκονται τα παιδιά στην εκμάθηση μιας δεύτερης γλώσσας, τόσο πιο φυσικό είναι για αυτά να καταλάβουν και να μιλήσουν τη γλώσσα».

  • Η έναρξη της εκμάθησης μιας άλλης γλώσσας σε μικρή ηλικία βοηθάει τα παιδιά να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι σε άλλους πολιτισμούς και γλώσσες.

 

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στηρίζει την έναρξη της ξενόγλωσσης εκπαίδευσης από μικρή ηλικία και βράβευσε το πρόγραμμα ΠΕΑΠ, Γλωσσική Εκπαίδευση στην Πρώιμη Ηλικία, που παρουσιάστηκε στο Leeuwarden της Ολλανδίας (Φεβρουάριος 2012). Αναγνώρισε επίσης το έργο “Poliglotti4.eu” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως δείγμα καλής πρακτικής για την εκμάθηση ξένων γλωσσών στα μικρά παιδιά. Η γερμανόφωνη κοινότητα του Βελγίου προσφέρει, με επιτυχία, μαθήματα ξένων γλωσσών από την ηλικία των 3 ετών στα πλαίσια της εκστρατείας για την εκμάθηση ξένων γλωσσών στα μικρά παιδιά. Φυσικά η εκμάθηση της γραφής στη μητρική προηγείται και δεν γίνεται ταυτόχρονα με την εκμάθηση γραφής στην ξένη γλώσσα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 

 

Οι παιδαγωγοί γνωρίζουμε ότι τα μικρά παιδιά επωφελούνται από την πρώιμη εμβάπτιση σε νέο γλωσσικό περιβάλλον αρκεί αυτό να ενταχθεί στην καθημερινότητά τους με ζωντανό, διασκεδαστικό και βιωματικό τρόπο. Κατακτάμε καλύτερα ότι μαθαίνουμε μέσα από βιωματική εμπειρία, κάτι που φυσικά επιτάσσει η σύγχρονη παιδαγωγική των ξένων γλωσσών. Αυτό θα πρέπει να το θυμούνται οι γονείς σε αυτή την οργανωμένη και ανεπίσημη καθοδήγηση που θα αναλάβουν.

Recommended reading or watching 

bottom of page